Tuy là dân toán, nhưng giáo sư Hoàng Xuân Phú lại
là người chụp ảnh khá đẹp, có cả tài làm thơ, đặc biệt có những bài viết cực kỳ sắc
về mảng xã hội. Với tư duy của một nhà toán học, ông phân tích các vấn để một
cách rõ ràng, mạch lạc và khúc triết, để người bình thường nhất cũng có thể
hiểu một cách dễ dàng. Đó là điều không phải ai cũng làm được.
Hân hạnh quen biết ông qua những cuộc biểu tình, tôi
không dám "khoe" là được đôi lần "hầu" chuyện ông, sợ thiên
hạ giễu mình là bon chen. Vả lại, ông cũng chẳng thích mấy blogger hay "bô
bô cái miệng".
Lần này giáo sư chỉ viết một bài tường thuật bình thường,
về một buổi lễ tưởng niệm đơn sơ nhưng đầy ắp tình người. Giữa khoảng
không bao la của trời đất, những mái đầu xanh kề bên những mái đầu bạc, cùng
nhìn về một hướng. Không có quá khứ, sao có tương lai? Thắp được nén hương,
dâng được những cánh hoa..., lòng tất cả những người bên bờ sông hôm ấy như trút
được phần nào nỗi day dứt, ít nhiều đều cảm thấy nhẹ nhõm, thanh thản trong
lòng.
Xin dẫn bài tường thuật của giáo sư Hoàng Xuân Phú cùng
những bức ảnh do chính tay ông chụp.
Hoàng Xuân Phú
Hoàng Xuân Phú
Sáng
ngày 17/3/2013, chúng tôi rủ nhau tổ chức một buổi tưởng niệm các đồng bào và
chiến sĩ đã hy sinh ở biên giới phía bắc, nhân dịp kỷ niệm 34 năm ngày Trung
Quốc buộc phải chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược tháng 2-3/1979. Để có được
những giờ phút tâm linh yên tĩnh nhất, chúng tôi chọn bờ sông Hồng, đoạn chảy
qua Phường Nhật Tân, Quận Tây Hồ, Thành phố Hà Nội. Nơi đó không thuộc phạm trù
"nơi công cộng" theo định nghĩa tại Thông tư số 09/2005/TT-BCA, nên về lý thì "họ" không
thể viện dẫn Nghị định số 38-2005-NĐ-CP để cản trở "tập trung đông
người". Tuy nhiên, thực tế cho thấy "họ" không cần
lý, mà chỉ "thích thế" là đã có thể ra tay... Thành thử, để
khỏi hỏng việc như hôm 17/2/2013, chúng tôi kín đáo chuẩn bị và chỉ báo cho rất
ít người biết để tham gia.
Các bạn trẻ rất nhiệt
tình, luôn tự giác, xông xáo, lo toan.
Một chỗ cao hơn hẳn xung
quanh được chọn để đặt bàn bày lễ vật.
Sắp lễ gần xong, thì phát hiện ra chỗ cao nhất lại là chỗ bẩn nhất. Không thể chọn đống phế thải làm nơi bày tỏ tình cảm thiêng liêng, nên đành phải… "tự diễn biến". Và tuổi trẻ đóng vai trò xung kích trong mọi đổi thay.
Không dễ tìm ra chỗ sạch sẽ trên bờ sông quê hương đã đầy rác rưởi, nhưng không phải là không có. Và nơi thấp nhất lại là nơi sạch nhất.
Mỗi người góp một tay khi "nhà
có việc".
Không chọn một vòng hoa lớn
– có thể hoành tráng, nhưng lại dễ hư hỏng và phảng phất cô đơn, mà làm 12 vòng
hoa nhỏ - giản dị nhưng ấm cúng trong đội hình tập thể, tượng trưng cho một tiểu
đội, và xếp thành hàng ngay ngắn, như các chiến sĩ trước giờ ra trận thuở nào. Một
quy định được chấp hành nghiệm ngặt: Vòng hoa chỉ được kết từ thực vật, tuyệt đối
không sử dụng hoa giả, xốp và các vật liệu có thể ảnh hưởng xấu tới môi trường.
Như vậy vừa trọn vẹn về tâm linh, vừa không để "họ" có cớ cản phá.
Đẹp dáng xung
phong.
…
để rồi tác nghiệp.
Đúng 11h00, buổi
lễ tưởng niệm bắt đầu.
Đại tá Nguyễn
Đăng Quang tuyên bố lý do.
Người người
chìm trong nỗi nhớ.
Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện đọc "Văn tế đồng bào và chiến sĩ tử trận trong cuộc chiến
tranh vệ quốc tháng 2 năm 1979".
Nghẹn ngào
trong sâu thẳm
Gửi lửa lòng
qua ngọn lửa hồng
Mỗi
người thắp một nén hương
10h30 chúng tôi đến địa điểm
đã chọn. Thật ấm lòng khi thấy mấy thanh niên mặc áo phông in bản đồ Tổ quốc, với
hình trái tim ở vị trí hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, và lời khẳng định "Nhân
dân không quên!"
… đợi đến lượt
mình, rồi cắm 3 nén hương ở 3 nơi.
Phải chăng, với
người cựu chiến binh ấy, thì sự hy sinh của đồng đội quá nhiều nên không thể gộp
chung làm một?
Các cựu chiến
binh Nguyễn Đăng Quang, Nguyễn Tường Thụy, Nguyễn Anh Dũng và Nguyễn Quang A tưởng
nhớ đồng đội.
Trao chút lòng
thành
Vấn vương trong
khói
Gửi tình theo
gió
Công đoạn chuẩn
bị cuối cùng…
… là cài lên mỗi
vòng hoa một quyển lịch bỏ túi…
… in hình cô gái.
Tại sao chúng tôi lại làm như vậy? Trong những năm tháng nghèo đói ấy, người ở
lại thường tặng cho người ra trận chút quà nho nhỏ làm kỷ niệm, trong đó hay có
quyển lịch. Và những chàng trai chưa kịp yêu, chưa một lần cầm tay con gái,
thích cất giữ trong ví một tấm ảnh người đẹp hoàn toàn xa lạ, như thể đó là
chân dung người yêu của mình. Chính vì thế, chúng tôi chọn những quyển lịch bỏ
túi in hình người đẹp, cài lên vòng hoa, như thể dúi vào túi chàng trai ra trận.
Lúc tiễn đưa
Hương tỏa khói nhạt
nhòa nước mắt
Các Anh đã hiển
linh!
Tiễn biệt
Thẳng tắp như
hàng quân ra trận thuở nào
Những cánh hồng
thắm được rải xuống mặt sông Hồng, như những giọt lệ của "cô gái nhà
bên thẹn thùng chưa giám nói".
Lần chia tay
này chúng tôi không giám vẫy
Chỉ lặng nhìn
Lặng nhìn
Dần khuất bóng
Xa xa
Để kỷ niệm một
ngày đáng nhớ, cựu chiến binh quân đội Nguyễn Anh Dũng đề nghị chụp chung với cựu
chiến binh công an Nguyễn Đăng Quang một kiểu "lực lượng vũ trang".
Tôi hỏi: "Lực lượng vũ trang của ai?" Các anh cười hiền lành: "Của
Nhân dân!"
Chẳng hiểu anh
Ba Sàm có nghĩ mình cũng là cựu chiến binh hay không, mà cũng chen vào giữa. Với
đôi bàn chân lấm bùn, anh có vẻ đại diện cho bà con nông dân… Văn Giang. Giáo
sư Nguyễn Đông Yên và Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện cũng áp sát hai bên. Họ đại diện
cho nhân dân, dang tay đùm bọc "lực lượng vũ trang của nhân dân".
Trước lúc chia
tay
Giáo
sư Nguyễn Đông Yên đề nghị "đổi ca phó nháy", để tôi xuất hiện
một lần trong ảnh.
Hà
Nội, 20/3/2013
Copytừ: Phương Bích
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét