Quyền lực nhân dân nằm ở đâu trong Hiến pháp Việt Nam hiện hành?

Mẹ Nấm - Một khi chưa có những thay đổi quy định quyền phúc quyết của người dân dựa trên nguyên tắc “tất cả quyền lực thuộc về nhân dân” và quyền lực đó được thể hiện cụ thể là chính người dân Việt Nam tự quyết định ai là người lãnh đạo, chứ không phải là một nhóm người tìm cách gắn cái vòng kim cô như điều 4 vào hiến pháp thì HP Việt Nam hiện tại vẫn chỉ là công cụ phục vụ lợi ích của đảng cầm quyền...

*

Một trong những vấn đề cơ bản nhất của Hiến pháp (HP) là quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân. Đây được gọi là nguyên tắc “tất cả quyền lực thuộc về nhân dân”, và điều này được thể hiện trong HP Việt Nam hiện hành ra sao? Với cơ chế hoạt động hiện tại của bộ máy điều hành nhà nước Việt Nam hình thức cơ bản để người dân thực hiện quyền lực nhà nước thuộc về mình là hình thức dân chủ gián tiếp. Tức là, người dân bỏ phiếu bầu ra những người đại diện, những người này sẽ thay mặt cho người dân, được ủy nhiệm để giải quyết những công việc hiện tại của nhà nước. Điều này khác với hình thức dân chủ trực tiếp, tức là cách người dân trực tiếp bỏ phiếu phúc quyết.

Trong một chế độ dân chủ không thể có một bộ phận nào được nắm quyền lực nhà nước mà không có sự lựa chọn của người dân. Phương pháp phổ biến nhất để nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước thuộc về mình đó là hình thức bầu cử. Đây là một trong những hình thức thực hiện quyền tự do dân chủ, thể hiện quyền con người trong lĩnh vực chính trị - xã hội.

Điều này có được đảm bảo với quy trình bầu cử và hoạt động của Quốc hội tại Việt Nam hay không?

Câu trả lời rõ ràng là không.

Dưới cơ chế “đảng cử - dân bầu” hiện tại, người dân Việt Nam đa phần không có nhiều cơ hội tiếp xúc và tìm hiểu về cá nhân những người được xem như là đại diện thực hiện quyền lực nhà nước của mình. Và qua các kỳ họp Quốc hội cùng những phiên chất vấn được trực tiếp trên hệ thống truyền thông của đảng Cộng sản, dần dần người dân có thể nhận rõ bản chất của các phiên họp cùng những giải trình yếu kém của những người có trách nhiệm mà không có cách nào để sửa đổi nó.

Cũng trong cơ chế này, không có bất kỳ một công dân nào có thể lọt vào danh sách ứng viên nếu không được sự phê chuẩn của đảng qua những tiến trình nhiêu khê được kiểm soát chặt chẽ bởi đảng qua các bộ phận, cánh tay nối dài của đảng.

Bên cạnh đó, nói đến quyền làm chủ của người dân không thể không nói đến quyền đưa ra những giá trị pháp lý, những quy tắc chuẩn mực theo yêu cầu và nguyện vọng của người dân. Hiểu chính xác hơn đó là quyền tạo ra một hiến pháp theo ý nguyện của nhân dân và do toàn dân phúc quyết để thực thi quyền làm chủ đất nước của mình và để có cơ sở tin rằng nghĩa vụ và quyền lợi của mình luôn được đảm bảo.

Trên thực tế HP năm 1992 khẳng định rằng “Quốc hội là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến, lập pháp”, với quy định này và với tiến trình "đảng cử dân bầu" thì người dân đã thực sự bị tước đoạt quyền tham gia lập hiến, lập pháp cũng như quyền tham gia vào việc quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước.

Đây chính là một trong những điểm mấu chốt ảnh hưởng đến quyền lực thực tế của nhân dân trong HP Việt Nam hiện hành.

Cuối cùng, dựa trên nguyên tắc “tất cả quyền lực thuộc về nhân dân”, điều 2 bản HP năm 1992 quy định: 

"Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Tất cả quyền lực Nhà nước thuộc về nhân dân mà nền tảng là liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức."

Tuy nhiên cái bánh vẽ "của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân" chưa được nếm, không được ăn, chỉ được nhìn đã bị ăn cắp ngay lập tức bằng chính điều 4 trong Hiến pháp tiếp theo: 

"Ðảng Cộng sản Việt Nam, đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam, đại biểu trung thành quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, theo chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Mọi tổ chức của Ðảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật."

Rõ ràng là các quyền cơ bản của con người, vũ khí duy nhất để bảo vệ mình của người dân trước quyền lực nhà nước đã bị gạt bỏ bằng điều 4 và những điều khoản mơ hồ về “lợi ích quốc gia, lợi ích dân tộc”.

Đó là lý do tại sao thay vì công khai trưng cầu dân ý về một bản hiến pháp mới thì đảng Cộng sản lại tiếp tục giở trò “góp ý kiến vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992”.

Một khi chưa có những thay đổi quy định quyền phúc quyết của người dân dựa trên nguyên tắc “tất cả quyền lực thuộc về nhân dân” và quyền lực đó được thể hiện cụ thể là chính người dân Việt Nam tự quyết định ai là người lãnh đạo, chứ không phải là một nhóm người tìm cách gắn cái vòng kim cô như điều 4 vào hiến pháp thì HP Việt Nam hiện tại vẫn chỉ là công cụ phục vụ lợi ích của đảng cầm quyền.

Mẹ Nấm

Mẹ Nấm Facebook

 

Copy từ: Dân Làm Báo

Phái đoàn nhân sĩ trí thức đã trao kiến nghị sửa Hiến pháp

RFA-04-02-2013

Sáng nay phái đoàn nhân sĩ trí thức đã đến Văn phòng Ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp để trao bản “Kiến nghị về sửa đổi Hiến pháp năm 1992” .

Photo Thanh Van/phapluattp

Nguyên Bộ trưởng Nguyễn Đình Lộc (phải) trao bản kiến nghị sửa đổi Hiến pháp cho Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Lê Minh Thông.

Theo tin từ trang Blog Basam mà chúng tôi kiểm chứng được thì sáng ngày hôm qua một phái đoàn trong 72 vị từng ký tên đầu tiên trong bản “Kiến nghị về sửa đổi Hiến pháp năm 1992” đã tới địa điểm tíêp nhận ý kiến người dân tại Hà Nội để trao bản kiến nghị cho ông Lê Minh Thông, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, Phó Ban Biên tập dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 1992 thuộc Ủy ban biên tập sửa đổi Híên Pháp.

Giáo sư Tương Lai, một thành viên trong phái đoàn đã có phát biểu:

-Chúng tôi đưa ra trong kiến nghị về sửa đổi hiến pháp ở đó là tinh thần trí tuệ góp vào để đưa ra như là tài liệu tham khảo về hiến pháp sắp tới của một nước Việt Nam dân chủ. Chúng ta đã bao nhiêu năm núi xương sông máu đổ ra để dành được độc lập nhưng có độc lập mà không có tự do, không có dân chủ không có hạnh phúc thì độc lập không có ý nghĩa gì. Điều này nó trở thành câu nói cửa miệng của mọi người.

Trên thực tế thì hiện nay chúng ta mới có độc lập nhưng chúng ta chưa có dân chủ, chưa có tự do. Trên thức tế cho đến hiện nay thì nông dân bà con Dương Nội vẫn còn đang ngồi biểu tình

Giáo sư Tương Lai

Trên thực tế thì hiện nay chúng ta mới có độc lập nhưng chúng ta chưa có dân chủ, chưa có tự do. Trên thức tế cho đến hiện nay thì nông dân bà con Dương Nội vẫn còn đang ngồi biểu tình.

Trong một video clip trên trang Basam cho thấy các vị có mặt trong phái đoàn gồm nguyên bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Đình Lộc, Giáo sư Phạm Duy Hiển, TS Nguyễn Quang A, GS  Chu Hảo, nguyên Thứ trưởng Bộ KH & CN, bà Phạm Chi Lan nguyên thành viên Ban nghiên cứu của Thủ tướng Chính phủ, GS Hồ Uy Liêm, nguyên Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH & KTVN, GS Hoàng Xuân Phú Viện Toán học Hà Nội, GS Nguyễn Minh Thuyết nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa-Giáo dục & Thanh thiếu niên-Nhi đồng Quốc hội cùng các vị khác.

Bản dự thảo hiến pháp được đăng trên trang Bauxite Việt Nam đã có hơn 2 ngàn chữ ký. Nội dung chính của bản dự thảo đưa ra rất nhiều vấn đề cần thay đổi trong đó hủy bỏ đìêu 4 hiến pháp, yêu cầu lực lượng vũ trang là lực lượng bảo vệ tổ quốc chứ không phải bảo vệ đảng, và yêu cầu hiến pháp quy định rõ tam quyền phân lập.

Theo dòng thời sự:

• Gần 800 trí thức VN kêu gọi chấm dứt chế độ độc đảng
• Kiểm soát quyền lực chỉ hiệu quả khi có các cơ quan độc lập
• Dự thảo Hiến pháp: Kinh tế nhà nước không còn là chủ đạo
• Sở hữu đất đai: nguyện vọng hay vô vọng
• Dự thảo hiến pháp: Thử thách sự sống còn của chế độ
• Hàng trăm trí thức kiến nghị đa đảng
• Kiến nghị Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992
• Sửa đổi hiến pháp và vấn đề luật đất đai
• Bình mới rượu cũ
• Sở hữu đất đai: tử huyệt của chế độ

Copy từ: RFA

Sửa đổi Hiến Pháp: Cuộc cách mạng không tiếng súng

Nam Nguyên, phóng viên RFA

2013-02-05

Tại Hà Nội ngày 4/2/2013 kiến nghị 7 nội dung sửa đổi Hiến pháp 1992 đã được 15 vị nhân sĩ trí thức do TS Nguyễn Đình Lộc, nguyên Bộ trưởng Tư pháp làm Trưởng đoàn, chuyển giao cho ông Lê Minh Thông, Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp Luật Quốc hội đồng thời là Phó ban biên tập soạn thảo dự thảo sửa đổi Hiến pháp.

Photo courtesy of anhbasam

Toàn cảnh cuộc gặp gỡ của phái đoàn nhân sĩ trí thức với ông Lê Minh Thông, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, trong buổi trao kiến nghị sửa Hiến pháp 1992 tại Hà Nội hôm 04/2/2013

Nam Nguyên phỏng vấn chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, một người có mặt trong đoàn để biết thêm chi tiết.
Nam Nguyên: Thưa trong nửa giờ trao đổi thì hai bên đã trao đổi những nội dung gì, không khí làm việc như thế nào?
Bà Phạm Chi Lan: Nhóm chúng tôi cử ông Nguyễn Đình Lộc, cựu Bộ trưởng Tư pháp làm trưởng đoàn. Từ đầu thì ông nói lý do thay mặt cho nhóm 72 người đã ký tên đầu tiên và hơn hai nghìn người đã ký tên đến thời điểm đó vào Bản Kiến nghị về Hiến pháp, trao cho Ủy ban Bản Kiến nghị của chúng tôi cũng như Bản Dự thảo Hiến Pháp do một nhóm khác soạn thảo, để mong đóng góp ý kiến vào việc sửa đổi Hiếp pháp lần này. Ông Thông cũng thay mặt cho Ủy ban nói lời cảm ơn đối với chúng tôi và hứa sẽ chuyển Bản Kiến nghị của chúng tôi, cũng như tất cả tài liệu chúng tôi gởi lên cho Ban Chỉ đạo soạn thảo Hiến pháp để các vị ấy xem xét. Ông Thông cũng nói quyền cuối cùng quyết định tiếp thu như thế nào là quyền của Ban Chỉ đạo, nhưng ông sẽ chuyển lên toàn bộ.
Sau đó chúng tôi cũng có đề nghị nhân dịp gặp gỡ như vậy thì để được trao đổi thêm một số ý kiến. Một số người đi trong nhóm có phát biểu nói thêm ý kiến của chúng tôi về việc soạn thảo Hiến pháp lần này. Lưu ý Ủy ban về cách thức làm sao cho tinh thần về Hiến pháp có thể được phổ biến rộng rãi nhất cho người dân và có thêm thời gian để cho người dân có thể thực sự nghiên cứu và đóng góp ý kiến cho Hiến pháp.
Nam Nguyên: Thưa bà, văn kiện do nhóm nhân sĩ trí thức gởi lên gồm  Bản Kiến nghị 7 nội dung và Bản Dự thảo Hiến pháp tự soạn thảo, thì nó hầu như thay đổi hoàn toàn thể chế chính trị ở Việt Nam, rồi đa nguyên đa đảng, bầu cử tự do, tư hữu đất đai, tôn trọng nhân quyền và quyền cơ bản của công dân…Tất cả giống như một cuộc cách mạng không tiếng súng. Thưa Bà có nhận định gì?
Bà Phạm Chi Lan: Chúng tôi thực sự nghĩ là đã đến lúc Việt Nam phải có những cải tổ mạnh mẽ hơn nữa thay đổi nhiều hơn nữa về thể chế các mặt ở Việt Nam, làm sao cho nó vừa phù hợp với yêu cầu phát triển của đất nước trong thời gian này, vừa phù hợp với nguyện vọng của nhân dân trong nước và phù hợp với những gì các nước khác đã đạt được. Chúng tôi mong muốn là Việt Nam đạt được mức độ tiên tiến hơn như các nước khác đã đạt được.

"Cải cách dân chủ là cơ hội tồn tại"

Nguyên Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Đình Lộc, Trưởng đoàn, ký vào văn bản gửi Ủy ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992. Photo courtesy of anhbasam

Nam Nguyên: Nhưng thưa bà, Đảng Cộng sản Việt Nam hiện độc quyền lãnh đạo và duy trì điều đó. Dù có dự thảo sửa đổi Hiến pháp thì cũng phải trình lên Bộ Chính trị trước khi trở lại Quốc hội. Điều này cho thấy khả năng mà có thể đáp ứng phần nào những nguyện vọng trong những kiến nghị đó là có cao hay không? Bà Phạm Chi Lan: Chúng tôi cũng nghĩ, thực sự là rất khó để cho Đảng Cộng sản Việt Nam có thể xem xét và thay đổi được. Nhưng chúng tôi cũng hoàn toàn tin rằng, đây cũng là một cơ hội mở ra cho Đảng Cộng sản Việt Nam để thực hiện những cải tổ cần thiết. Bởi vì chính bản thân Đảng qua các kỳ Đại hội và Nghị quyết, hoặc chính những tuyên bố của người lãnh đạo cao nhất của Đảng như ông Tổng Bí thư, hoặc các ông ủy viên khác của Bộ Chính trị, thì cũng đều thấy rõ là Việt Nam cần có những đổi mới tiếp tục trong giai đoạn tới, để làm sao có thể đưa đất nước phát triển lên tốt đẹp hơn. Và đồng thời có làm như vậy thì mới củng cố được vai trò lãnh đạo của Đảng.
Nam Nguyên: Thưa bà, Trung Quốc đang tồn tại chế độ gọi là Cộng sản Quốc gia và có thành công vượt bậc về kinh tế. Liệu đây có phải là một mô hình, một cái phao để Đảng Cộng sản Việt Nam tiếp tục con đường lãnh đạo độc quyền của mình hay không?

Chúng tôi nghĩ là đối với Đảng Cộng sản Việt Nam thì đây cũng là cơ hội, vì dù sao Đảng Cộng sản Việt Nam hiện nay trên thực tế vẫn là lực lượng chính trị lớn nhất mạnh nhất ở Việt Nam.
Bà Phạm Chi Lan

Bà Phạm Chi Lan: Chúng tôi nghĩ là, tất cả các lực lượng lãnh đạo chính trị ở các nước nếu muốn thành công cho đảng mình, muốn giữ được vai trò lãnh đạo của đảng mình thì điều quan trọng nhất là phải làm cho đất nước phát triển được phải đưa đất nước đi lên được. Còn không thì sẽ không đáp được yêu cầu của nhân dân của xã hội, thì rất khó để thuyết phục được. Cho nên chúng tôi nghĩ là đối với Đảng Cộng sản Việt Nam thì đây cũng là cơ hội, vì dù sao Đảng Cộng sản Việt Nam hiện nay trên thực tế vẫn là lực lượng chính trị lớn nhất mạnh nhất ở Việt Nam. Nhưng mà bản thân Đảng cũng nhận thấy là ở Đảng có nhiều vấn đề phải cải cách tiếp. Nếu Đảng nắm lấy cơ hội này để mà cải cách mình mạnh hơn thì sau này ở Việt Nam khi có thêm những lực lượng chính trị nào khác thì Đảng vẫn có thể giành được niềm tin của người dân. Nhưng ở đây là giành được và bằng những thành tựu của mình và bằng sự công nhận thực sự của người dân.
Nam Nguyên: Xin cảm ơn chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan về thời gian trả lời Đài Á Châu Tự Do.

Theo dòng thời sự:

• Phái đoàn nhân sĩ trí thức đã trao kiến nghị sửa Hiến pháp
• Gần 800 trí thức VN kêu gọi chấm dứt chế độ độc đảng
• Kiểm soát quyền lực chỉ hiệu quả khi có các cơ quan độc lập
• Dự thảo Hiến pháp: Kinh tế nhà nước không còn là chủ đạo
• Sở hữu đất đai: nguyện vọng hay vô vọng
• Dự thảo hiến pháp: Thử thách sự sống còn của chế độ
• Hàng trăm trí thức kiến nghị đa đảng
• Kiến nghị Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992
• Sửa đổi hiến pháp và vấn đề luật đất đai
• Bình mới rượu cũ
• Sở hữu đất đai: tử huyệt của chế độ

Copy từ: RFA

Bạn Trịnh Anh Tuấn kể lại việc bị CA hành hung, bắt giữ vì phát quà tết cho dân oan

Trịnh Anh Tuấn tường thuật việc bị CA đánh đập sau khi phát quà cho dân oan

CTV Danlambao - Tối 5/2, hai người bạn trẻ là Trịnh Anh Tuấn và Đào Trang Loan đã bị công an Hà Nội đánh đập và bắt giữ, sau khi hai bạn đến phát quà tết cho những người dân oan đang khiếu nại trước trụ sở tiếp dân tại Hà Đông.

Đoạn video clip được loan tải trên youtube ditimdongdoi ghi lại cảnh lực lượng công an đến ngăn chặn, sách nhiễu công việc từ thiện của một nhóm bạn trẻ tại Hà Nội. Những viên công an thường sau đó còn ngang nhiên cướp mì gói và quà tết của dân oan. 

Sau khi đã phát quà xong, đến khoảng 9h30 tối ngày 5/2 (25 tết), Trịnh Anh Tuấn (facebook Gió Lang Thang) cùng bạn gái là Đào Trang Loan (Facebook Hư Vô) đã bị khoảng 5 viên công an thường phục bắt giữ tại góc ngã tư Quang Trung, Ngô Thì Nhậm. 

Trong quá trình bắt giữ, hai bạn Tuấn và Loan đã bị hành hung hết sức thô bạo, sau đó bị khiêng lên xe áp giải về công an phường Quang Trung, quận Hà Đông. 

Trước hành vi bắt người phi pháp, hai người bạn trẻ đã cương quyết từ chối làm việc tại trụ sở CA. Lúc này, thông tin về vụ việc đã được loan tải rộng rãi trên facebook và các mạng xã hội. Dân oan, bạn bè và nhiều người dân Hà Nội lập tức kéo đến trụ sở CA để gây áp lực thả người. 

Khoảng 11h30 đêm ngày 5/2, trước sự kiên quyết của hai bạn trẻ, cùng áp lực mạnh mẽ của đông đảo người dân, công an buộc phải để hai bạn Tuấn và Loan ra về. 

Do bị CA đánh đập tàn nhẫn trong lúc bắt giữ, bạn Đào Trang Loan có triệu chứng buồn nôn, đau đầu... nên đã được đưa đi khám tại bệnh việc. Trịnh Anh Tuấn cũng bị một số vết sưng trên người. 

Ngay sau khi rời khỏi trụ sở CA, từ bệnh viện nơi bạn gái đang được điều trị, Trịnh Anh Tuấn đã tường thuật lại sự việc.

CTV Danlambao

danlambaovn.blogspot.com

Copy từ: Dân Làm Báo

Blogger Lê Anh Hùng được về nhà

Ông Lê Anh Hùng ra trại sáng thứ Ba 5/2

Ông Lê Anh Hùng, một blogger nhiều lần khiếu kiện lãnh đạo cấp cao của Việt Nam, vừa được thả từ trại tâm thần về nhà hôm thứ Ba 5/2.

Ông Hùng, 40 tuổi, bị bắt cho vào Trung tâm Bảo trợ Xã hội số 2 ở Ứng Hòa, Hà Nội, hôm 24/1 khi ông đang có mặt tại trụ sở một công ty ở Hưng Yên.

Các bài liên quan

• Tranh luận về giới hạn đối kháng ở VN
• Y án với Điếu Cày và Tạ Phong Tần
• LHQ chỉ trích án tù 'nghiệt ngã'

Nhà chức trách nói mẹ của ông đã có đơn yêu cầu cho con mình đi chữa trị về thần kinh.
Tuy nhiên sau đó bà Trần Thị Niệm cho hay bà đã bị nhân viên an ninh nhiều lần tới nhà gây áp lực với lý do ông Lê Anh Hùng "viết nhiều bài chống phá nhà nước đưa lên mạng internet".

Tổ chức Bảo vệ các Nhà báo (Committee to Protect Journalists - CPJ) sau đó đã lên tiếng đòi tự do cho ông.

Ông Hùng cũng tham gia nhiều cuộc biểu tình chống Trung Quốc ở Hà Nội.

Khiếu kiện

Nói chuyện với BBC sáng 5/2 khi trên đường về nhà, ông Lê Anh Hùng nói việc giới chức trả tự do cho ông sau 12 ngày cho thấy "thực chất của việc bắt giữ tôi".
"Họ biết hành động của họ là vi phạm pháp luật."
Ông cũng nói dư luận có thể tự phán xét xem ông "có bị tâm thần hay không".
Ông Lê Anh Hùng được biết đến sau khi làm hàng chục lá đơn kiện các lãnh đạo cao cấp nhất của Đảng và Chính phủ Việt Nam và phát tán trên mạng.
Trong số những người bị ông cáo buộc phạm tội có Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Cựu Tổng bí thư Nông Đức Mạnh và Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải.

Ông cũng dịch sách và viết một số bài về chính trị-xã hội đăng trên internet.

Copy từ: BBC

 

 

Nhân quyền trong bản Dự thảo Hiến Pháp Việt Nam

Hòa Ái, phóng viên RFA

2013-02-05

Qua sự kiện các nhà trí thức Việt Nam tham gia ký thỉnh nguyện thư trong bản Dự thảo Hiến Pháp, Hòa Ái phỏng vấn ông Vũ Quốc Dụng, tổng thư ký Hiệp hội Nhân quyền Quốc tế, về vấn đề nhân quyền trong bản Dự thảo Hiến Pháp Việt Nam.

Quyền tối thiểu của người dân

Ông Vũ Quốc Dụng, tổng thư ký Hiệp Hội Nhân Quyền Quốc Tế tại Đức (ISHR). Hình do Ông Vũ Quốc Dụng cung cấp.

Hòa Ái: Xin chào ông Vũ Quốc Dụng. Trước sự kiện có khoảng 800 nhân sĩ trí thức Việt Nam ký thỉnh nguyện thư phác họa một bản Hiến pháp (HP) khác với những khoản tu chính hiến pháp, trong đó có những điều chú trọng về quyền hạn của người dân được thay đổi. Theo nhận xét của ông, chính phủ Việt Nam có nên tiếp nhận thỉnh nguyện thư trong sửa đổi HP lần này không và vì sao, thưa ông? Ông Vũ Quốc Dụng: Trước hết tôi thấy 7 đề nghị của bản kiến nghị này là rất nghiêm túc vì nhằm giải quyết các vấn nạn tích tụ đã lâu trong xã hội Việt Nam. Tôi rất mong Nhà nước VN có thái độ trân trọng đối với bản kiến nghị này. Ngoài ra tôi mong xã hội VN cũng mở các cuộc thảo luận rốt ráo về những đề nghị tâm huyết này.  Cá nhân tôi chú ý đến những đề nghị trong phần 2 của bản kiến nghị liên quan đến vấn đề nhân quyền.
Hòa Ái: Theo quan điểm của một người hoạt động nhân quyền trong nhiều năm, xin ông cho biết nhận xét tổng quát của ông về bản dự thảo này như thế nào ?
Ông Vũ Quốc Dụng: Tôi muốn bản HP cần phải được bổ túc một số những vấn đề tinh thần. Bản dự thảo HP hiện nay đã không làm rõ mục đích cuối cùng của HP là nhằm bảo vệ nhân quyền của người dân. Muốn thế, bản HP phải làm rõ 3 khía cạnh sau đây:
Thứ nhất bản HP phải công nhận nhân phẩm là tự thân và bất khả xâm phạm, vì nhân phẩm chính là cái gốc của nhân quyền. Chúng ta phải công nhận chữ nhân phẩm trong HP.
Thứ hai là HP phải có khả năng thích ứng cao với thời gian để khỏi phải lúng túng mỗi khi cần ký kết vào một công ước quốc tế mới. Muốn vậy thì HP phải bám sát vào tinh thần của Tuyên ngôn Nhân quyền Quốc tế vì tuyên ngôn này là văn bản mẹ của tất cả các công ước nhân quyền hiện nay và mai sau.
Thứ ba, HP cần tạo ra một cơ quan bảo vệ nhân quyền thay vì chỉ có những lời cam kết xuông. Nhân quyền không có giá trị gì nếu người ta không có cách nào đòi được nó. Ch o nên ở đây HP muốn qui định Tòa án nhân quyền hay Tòa án Hiến pháp cũng được. Tôi nghĩ giải pháp Tòa án Hiến pháp sẽ tốt hơn vì sẽ bao trùm cả các lãnh vực khác của HP. Dù thế nào, tòa án sẽ là nơi để người dân có thể cậy nhờ khi thấy những nhân quyền hiến định bị vi phạm.
Hòa Ái: Theo như ông nói thì cụ thể, theo ông, một bản Hiến Pháp mới ở Việt Nam phải có những điều khoản nhân quyền tối thiểu nào?
Ông Vũ Quốc Dụng: HP phải bám sát vào tinh thần của Tuyên ngôn Nhân quyền Quốc tế. Bản kiến nghị cũng đã đề nghị tương tự. Theo tôi tối thiểu nhất, HP phải cho ghi rõ 2 điều cấm tuyệt đối và 10 quyền bất khả xâm phạm (*) vào vì đây là những nhân quyền mà nhà nước không thể vi phạm trong bất cứ hoàn cảnh nào - kể cả khi đất nước có chiến tranh. Hai điều cấm tuyệt đối đó là : “Cấm giữ nô lệ” và “Cấm tra tấn”.  Trong Bản dự thảo HP hiện nay tôi thấy có thiếu sót lớn khi không qui định "Cấm giữ nô lệ" mặc dù VN vừa ký vào Hiệp Định Thư Palermo và thường bị phê phán về vấn đề buôn người.
Trong nhóm quyền pháp lý thì HP cần cho bổ túc thêm 2 nhân quyền tuyệt đối: “Quyền được công nhận tư cách pháp nhân ở mọi nơi” và “Quyền không bị bắt, giam và trục xuất một cách tùy tiện”. Trong thời gian qua hai quyền này đã bị vi phạm nặng nề trên bình diện rộng. Tôi đưa ra vấn đề tư cách pháp nhân để phủ kín các khoảng không gian và thời gian vô luật pháp, nhất là khi có người bị tạm giữ, tạm giam hay bị giữ điều tra mà không cho tiếp xúc với thân nhân và luật sư.
Ngoài ra bản dự thảo ghi thiếu 4 nhân quyền tuyệt đối là Quyền tự do CÓ tư tưởng, Quyền tự do CÓ lương tâm, Quyền tự do CÓ tôn giáo và Quyền tự do CÓ quan điểm. Ở đây chúng ta nhấn mạnh chữ CÓ. Việc CÓ một tư tưởng, CÓ một tôn giáo hay CÓ một quan điểm là chuyện rất riêng, không làm hại cho ai và không ai được can thiệp vào cả.Nhưng các quyền này đã bị vi phạm trầm trọng tại VN. Bắt ký giấy bỏ đạo hay bắt bỏ tù vì đã mặc áo có in chữ “Hoàng Sa-Trường Sa-VN” là vi phạm các nhân quyền tuyệt đối này. Cho nên thay vì viết “Công dân có quyền tự do ngôn luận” một cách mơ hồ thì nên viết tách bạch là: “Mỗi công dân có quyền có quan điểm riêng mà không bị ai can thiệp vào; Mỗi công dân có quyền tự do bày tỏ quan điểm riêng.” Như thế thì sẽ rất rõ.

Cơ hội hòa nhập quốc tế

Hòa Ái: Ông có thể chia sẻ thêm một chút về bản Dự thảo Hiến Pháp lần này có những điều nào bất lợi cho nhân quyền và phải bị bỏ đi?
Ông Vũ Quốc Dụng: Trước hết bản Dự thảo Hiến Pháp cần bỏ điều 4 qui định việc “Đảng Cộng sản Việt Nam là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội” vì điều 4 mâu thuẫn với nhân quyền, cụ thể là quyền tự do lập hội, quyền tự do có tư tưởng, quyền tự do có quan điểm và quyền tự do bày tỏ quan điểm. Trong những năm qua nhiều người đã bị tù đầy vì bị cho là chống Đảng CSVN khi họ thực hiện các nhân quyền này.
Thứ nhì, tôi đề nghị bỏ tất cả những cụm từ đi thòng sau chữ nhân quyền như “nghĩa vụ”, “không được lợi dụng” hay “theo quy định của luật pháp”. Vì khi đang nói đến các quyền và tự do thì những câu thòng như vậy sẽ khiến người ta nghĩ ngay đến sự ngờ vực nhân quyền và làm mất ý nghĩa cao đẹp của chúng. Xin lập lại rằng chúng ta có những nhân quyền tự do tuyệt đối và không thể bị xâm phạm trong mọi trường hợp. Thành ra cách viết “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, được thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình theo quy định của pháp luật.” (Điều 26) sẽ là đầu mối cho những tùy tiện và vi phạm nhân quyền. Nếu muốn thì HP chỉ cần ghi một lần chữ nghĩa vụ ở cuối bản là đủ.
Tôi muốn có một kết luận cho buổi nói chuyện hôm nay. Việc sửa đổi HP là cơ hội để cho VN chứng tỏ khả năng hội nhập quốc tế trong đó vấn đề lớn nhất là việc nội luật hóa các điều ước về nhân quyền với quốc tế. Bản HP mới sẽ là thước đo cho thiện chí này.
Hòa Ái: Xin cảm ơn ông Vũ Quốc Dụng dành thời gian cho cuộc phỏng vấn này với đài RFA.
(*) Hai điều cấm tuyệt đối và Mười nhân quyền bất khả xâm phạm được ghi trong Tuyên ngôn Nhân quyền Quốc tế
Ðiều 4              [Cấm giữ nô lệ, tôi tớ và buôn bán nô lệ]
Ðiều 5              [Cấm tra tấn]
Ðiều 6              [Quyền được công nhận tư cách pháp nhân]
Ðiều 7              [Bình đẳng trước pháp luật; Được pháp luật bảo vệ như nhau; Bảo vệ trước sự phân biệt đối xử]
Ðiều 8              [Được tòa án bảo vệ các quyền căn bản]
Ðiều 9              [Không được bắt, giam và trục xuất độc đoán]
Ðiều 11           [Quyền được xem là vô tội và cấm hồi tố]
Ðiều 12           [Quyền riêng tư; Bảo vệ danh dự]
Ðiều 15           [Quyền được có quốc tịch]
Ðiều 16           [Quyền Tự do Kết Hôn và Lập Gia Đình]
Ðiều 18           [Quyền tự do có tư tưởng, tự do lương tâm và tự do tôn giáo]
Ðiều 19           [Quyền tự do có quan điểm]

Theo dòng thời sự:

• Phái đoàn nhân sĩ trí thức đã trao kiến nghị sửa Hiến pháp
• Gần 800 trí thức VN kêu gọi chấm dứt chế độ độc đảng
• Kiểm soát quyền lực chỉ hiệu quả khi có các cơ quan độc lập
• Dự thảo Hiến pháp: Kinh tế nhà nước không còn là chủ đạo
• Sở hữu đất đai: nguyện vọng hay vô vọng
• Dự thảo hiến pháp: Thử thách sự sống còn của chế độ
• Hàng trăm trí thức kiến nghị đa đảng
• Kiến nghị Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992
• Sửa đổi hiến pháp và vấn đề luật đất đai
• Bình mới rượu cũ
• Sở hữu đất đai: tử huyệt của chế độ

Copy từ: RFA

Luật sư Lê Công Định được trả tự do trước thời hạn

RFA-06-02-2013

Sáng hôm nay, Luật sư Lê Công Định đã được trả tự do về đến nhà vào lúc hơn 8 giờ.

AFP

Từ phải sang trái: Lê Công Định, Lê Thăng Long, Nguyễn Tiến Trung, Trần Huỳnh Duy Thức tại phiên tòa sơ thẩm tháng 01/2010.

Tải xuống - download
Cháu gái của ông là Lê Ngọc Anh Đài nói với đài Á Châu Tự Do:
-Dạ chú Định về hồi sáng khoảng 8 giờ rưỡi. Chú Định khỏe tuy người hơ gầy và trắng nhìn chung cũng ổn. Nhiều nay thì nhà cũng đưa chú Định đi khám sức khỏe tổng quát. Chú Định mừng lắm vì đựơc về ăn tết với gia đình nên chú cũng vui lắm.
LS Lê Công Định được biết là một nhà bất đồng chính kiến bị chính quyền Việt Nam cáo buộc tội tuyên truyền lật đổ chế độ. Ông bị bắt ngày 13 tháng 6 năm 2009 và bị tuyên án cùng với các ông Trần Huỳnh Duy Thức, Nguyễn Tiến Trung và Lê Thăng Long.
LS Lê Công Định bị cáo buộc là đã tham gia khóa huấn luyện lật đổ chính quyền do Đảng Việt Tân tổ chức và bị tuyên án 5 năm tù và 3 năm quản chế. Như vậy ông ra tù sớm hơn thời hạn 1 năm.
LS Định từng du học Hoa Kỳ và trở về Việt Nam hành nghề luật sư tại công ty luật YKVN tp HCM. Ông có nhiều bài viết phê bình hệ thống luật pháp tại VN cũng như các bản án sai pháp luật mà các tòa án áp đặt lên những người bất đồng chính kiến như blogger Điếu Cày, luật sư Nguyễn Văn Đài, Lê Thị Công Nhân.

Copy từ: RFA

TIN VUI: LUẬT SƯ LÊ CÔNG ĐỊNH ĐÃ RA TÙ

Sáng nay những người thân của LS Lê Công Định đã vào khám Chí Hòa Sài Gòn đón LS trở về nhà. Ông được thả ra trước thời hạn. LS Lê Công Định bị kết án 5 năm tù kể từ năm 2009 theo điều 79 và 88  Bộ luật hình sự.

Sau đây là tiểu sử và hoạt động của LS Lê Công Định theo tự điển mở Wikipedia

Lê Công Định (sinh ngày 1 tháng 10 năm 1968 )^[1] là một luật sư, từng là thành viên của Đoàn luật sư Thành phố Hồ Chí Minh, thành viên Hiệp hội Luật sưHoa Kỳ, thành viên hội đồng đại diện cho Việt Nam - Hiệp hội Luật sư châu Á - Thái Bình Dương, thành viên Quỹ Nghiên cứu Biển Đông. Ông đảm nhiệm nhiều chức vụ khác như: giảng dạy về luật Việt Nam cho sinh viên quốc tế trong chương trình trao đổi giữa khoa luật đại học Cần Thơ và đại học Pantheon - Assas (Paris 2), luật sư thành viên Công ty DC Lawyers, phó chủ nhiệm Đoàn luật sư Thành phố Hồ Chí Minh, và làm việc tại Công ty luật Lê Công Định.^[2][3]

Luật sư Định cũng được biết tới như một cây bút viết các bài bình luận thời sự trên báo chí trong và ngoài nước. Trong các bài viết bình luận luật sư Lê Công Định thể hiện quan điểm ủng hộ tư tưởng dân chủ đại nghị, đa đảng, đa nguyên, canh tân hệ thống luật pháp, chính trị của Việt Nam^[4][5]. Những quan điểm này được chính phủ Việt Nam đánh giá là đi ngược lại với quan điểm chính thống của Nhà nước Việt Nam hiện nay.^[6]

Ngày 13 tháng 6, 2009, ông đã bị cơ quan công an Việt Nam bắt giữ theo các điều 79 và 88 của Bộ Luật hình sự hiện hành của nước CHXHCN Việt Nam^[7], các hành vi trên đây đều nằm trong nhóm tội xâm phạm an ninh quốc gia được quy định tại Chương XI, Bộ luật hình sự nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, bổ sung sửa đổi năm 1999.^[2]

Đời tư

Gia đình

Lê Công Định có cha là Lê Công Mẫn, mẹ là Nguyễn Thị Mai. Ông lấy vợ lần thứ nhất là Lê Thị Lan Khanh, về sau ly hôn. Vợ thứ hai là Nguyễn Thị Ngọc Khánh (hoa hậu Việt Nam năm 1998).^[8]

Ước mơ

Gây dựng một công ty luật, góp phần gầy dựng tinh thần thượng tôn pháp luật từ cộng đồng tới doanh nghiệp và cả chính quyền kể cả việc đó làm bỏ mất một suất học tiến sỹ sĩ ở Tulane.^[3]

Ước mơ lớn nhất của Lê Công Định là mở một trường đại học luật tư thục đào tạo kiến thức hiện đại và thực tế phục vụ cho phát triển.^[3]

Quá trình học tập

Luật sư Lê Công Định quê gốc ở Sài Gòn (nay là Thành phố Hồ Chí Minh), tốt nghiệp cử nhân LuậtĐại học Tổng hợp TPHCM năm 1989 ^[9]. Có nguồn tin ghi ông Định là cử nhân Luật cả hai trường: Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Tổng hợp TPHCM, nhưng không ghi năm tốt nghiệp.^[3]

• Làm việc ở Phòng Công chứng số 1, sau nghỉ việc để học lớp luật do Luật sư Tiến sỹ Triệu Quốc Mạnh mở ở Đại học Tổng hợp TP. HCM.^[3]
• Học thêm tiếng Pháp và Luật với Tiến sĩ Võ Phúc Tùng đến 8 năm.^[3]
• Năm 1997 giành được suất học bổng ngành luật của Trường đại học Tổng hợp Pantheon - Assas (Paris 2).^[3]
• Năm 1998, ông giành được học bổng Fulbright đi Mỹ.^[3]
• Học một khóa triết của Đại học Sorbonne.^[3]
• Đến tháng 5 năm 1999 rời Paris, (không thi những môn cuối cùng của bậc thạc sĩ (vào cuối tháng 6 năm 1999) để sang Mỹ học cao học luật ở Đại học Tulane - Columbia đến năm 2000.^[3]

Hành nghề luật sư

Từ năm 1989 - 1991, vừa tốt nghiệp ông vào làm việc ở Phòng Công chứng số 1. Ngoài công việc phụ tá cho công chứng viên,còn kiêm thêm việc thống kê sắp xếp kho tài liệu dưới tầng hầm của tòa nhà 89 Nguyễn Du (trụ sở của phòng chưởng khế Sài Gòn trước 1975).^[10][8]

• Năm 1991-1993, là nhân viên Văn phòng Đoàn luật sư Thành phố Hồ Chí Minh.^[8]
• Năm 1993-1994, là chuyên viên pháp lý Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam.^[8]
• Từ năm 1994 đến 1998 Lê Công Định là luật sư tập sự Chi nhánh Công ty Luật Coudert Brothers TP Hồ Chí Minh.^[8]
• Từ năm 1998 đến năm 2000, Lê Công Định học thạc sĩ Luật tại Mỹ.^[8]
• Tháng 6 năm 2000 đến tháng 11 năm 2000, Lê Công Định làm luật sư Văn phòng luật sư Thắng và Cộng sự.^[8]
• Tháng 12 năm 2000, Lê Công Định là Trưởng chi nhánh Công ty luật YKVN tại TP Hồ Chí Minh, Phó chủ nhiệm Đoàn luật sư TP Hồ Chí Minh nhiệm kỳ2005 - 2008.^[8]
• Năm 2002, Lê Công Định là luật sư của công ty YKVN (Việt Nam) cung cấp dịch vụ dịch thuật và thu thập thông tin cho công ty luật White&Case (Hoa Kỳ) trong vụ các nhà sản xuất & chế biến cá ba sa Việt Nam bị phía Hoa Kỳ kiện chống bán phá giá (Công ty luật White&Cases mới là luật sư được chỉ định bởi VASEP và có tư cách hành nghề đại diện cho phía Việt Nam tại Hoa Kỳ.^[11][12]
• Năm 2005, Lê Công Định là Trưởng Văn phòng Luật sư DC Lawyer (trụ sở tại số 115 Nguyễn Huệ, quận 1, TP Hồ Chí Minh).^[8]
• Năm 2008, Lê Công Định thành lập Công ty Luật hợp doanh DC Lawyer (trụ sở tại 11A Phan Kế Bính, quận 1, TP Hồ Chí Minh) và năm 2009 thành lập Công ty TNHH một thành viên Lê Công Định, trụ sở tại tầng 20 và 37 Tôn Đức Thắng, quận 1, TP Hồ Chí Minh.^[8]
• Luật sư Lê Công Định tham gia bào chữa cho Nguyễn Văn Hải (blogger Điếu Cày), Nguyễn Văn Đài, Lê Thị Công Nhân và cho rằng Đài và Nhân không "tuyên truyền chống Nhà nước" mà chỉ "bày tỏ sự bất đồng chính kiến một cách hòa bình".^[13]
• Ngày 22 tháng 6 năm 2009, ông Lê Công Định bị xem xét tư cách và đã được xóa tên khỏi Đoàn luật sư do "vi phạm điểm g, khoản 1, điều 9 Luật Luật sư; điều 1 và điều 2 Quy tắc đạo đức nghề nghiệp luật sư".^[14]

Hoạt động chính trị

Kêu gọi năm 2007 tổ chức một "hội nghị Diên Hồng hiện đại" bàn về những vấn đề có thể ảnh hưởng tốt hoặc xấu đến vận mệnh đất nước trong thế kỷ này "để dân tộc vươn ra biển lớn".^[15]

Ông thường xuyên viết các bài bình luận thời sự được đăng tải trên báo chí trong và ngoài nước.

Trong một bài viết năm 2006, ông nói về chủ nghĩa đa nguyên: "Đa nguyên không đáng ngại, mà trái lại rất cần thiết nếu biết điều tiết thích hợp". "Đa nguyên là động lực của sự phát triển, điều đó miễn bàn cãi." ^[4]

Ông cũng nói một mô hình mới của nền chính trị đa nguyên với vai trò chính trị của Đảng Cộng sản "chắc chắn sẽ tạo sức bật mạnh mẽ đưa đất nước vào cuộc tranh đua thành cường quốc kinh tế trong khu vực, chữa được quốc nạn tham nhũng và rửa được quốc nhục nghèo hèn".^[4] Vào tháng 9 năm 2007, ông có bài "Học thuyết Nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa" đăng trên báo Tia Sáng bàn về sự khó xử của đại biểu quốc hội khi khả năng xảy ra mâu thuẫn giữa nguyện vọng của nhân dân và chủ trương, chính sách của Đảng; sự khó xử của thẩm phán khi có mâu thuẫn giữa quy định của Đảng với Hiến pháp và pháp luật; sự không rạch ròi về phạm vi của Đảng trong vai trò lãnh đạo và quản lý khi trực tiếp quyết định hoặc chỉ cho ý kiến định hướng hoặc chủ trương trong các vấn đề của đất nước; cuối cùng, ông cho rằng cần tu chính Hiến pháp để mối quan hệ giữa Đảng với Nhà nước khỏi vi hiến.^[16]

Năm 2008, ông đã có bài viết "Nhập cuộc của trí thức" đăng trên Báo Tia Sáng của Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam bàn về nghị quyết về xây dựng đội ngũ trí thức của Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 7. Ông cho rằng phải thừa nhận một sự thật, từ năm 1945 đến nay, những trí thức dấn thân cho đất nước ở từng giai đoạn lịch sử khác nhau chưa bao giờ sống được bằng đồng lương và một số người còn bị "bạc đãi vì nhân cách và lương tri" trong khi các trí thức quan chức lại "chưa bao giờ được xã hội kính trọng" vì học thuật và bản lĩnh của họ. Ông cho rằng trí thức với năng lực phân tích khoa học, nhìn mọi vấn đề từ nhiều góc cạnh khác nhau, sẽ giúp nhà cầm quyền hiểu hơn về tác động kinh tế, chính trị, xã hội từ chính sách dự định ban hành, nhưng hiện nay, trí thức đóng vai trò tư vấn và phản biện rất dễ bị quy chụp thành kiến. Theo ông trí thức không chỉ đóng vai trò ngoài cuộc, là tư vấn và phản biện, mà phải "dấn thân" vào vai trò quản trị và lãnh đạo quốc gia thông qua một quy trình sàng lọc dân chủ, thì khi đó nghị quyết của đảng về xây dựng đội ngũ trí thức mới thật sự có ý nghĩa.^[17]

Tháng 3 năm 2009, trong bài "4 giải pháp chống tham nhũng" đăng trên báo Tia Sáng ông cho rằng các biện pháp nhà nước đã ban hành nhằm chống tham nhũng chỉ mang tính hình thức nhiều hơn thực chất, không đảm bảo sự hiệu quả khi thực thi. Ông kêu gọi một cuộc cách mạng thật sự để chống tham nhũng vì theo ông, tình hình trong năm 2009 rất quan trọng đối với sự phát triển của đất nước. Ông đề ra 4 giải pháp như sau: từ bỏ cơ chế xin cho, cấp phép vì đó là gốc rễ của tham nhũng, tư pháp độc lập và chuyên nghiệp vì đó là công cụ trừng trị tham nhũng công minh và hiệu quả, người dân có quyền khởi kiện (tạm thời thông qua tòa hành chính và lý tưởng là trước Tòa Bảo hiến) các văn bản pháp quy để cơ quan công quyền thận trọng khi ban hành văn bản vi phạm quyền lợi hợp pháp của dân, cuối cùng là quyền được tự do thông tin của người dân thông qua báo chí và truyền thông.^[18]

Theo cáo buộc của cơ quan an ninh Việt Nam, khi bắt khẩn cấp, đã có chứng cứ dựa trên những tài liệu của luật sư Lê Công Định, do Trung tâm Điện toán - Truyền số liệu khu vực 2 cung cấp:^[19]

• Từ năm 2005, luật sư Lê Công Định đã liên lạc với Nguyễn Sỹ Bình của Đảng Nhân dân Hành động tại Mỹ và Đảng Dân chủ Việt Nam Thế kỷ 21^[2] bí danh "chị hai"^[20]. Luật sư Định là thành viên của nhóm nhằm hoạt động với mục tiêu lật đổ chế độ Cộng sản tại Việt Nam bằng phương thức lập hai đảng đối lập có tên "Đảng lao động" và "Đảng xã hội" để tập hợp lực lượng, đánh từ ngoài vào trong để gây rối loạn lớn ở Việt Nam.^[2]
• Với bí danh "chị Tư", Lê Công Định được phân nhiệm vụ phụ trách cải cách hành chính, tư vấn pháp luật cho các đối tượng chống đối trong nước: Nguyễn Văn Đài ở Hà Nội, Nguyễn Văn Hải (Hải "Điếu cày"), Nguyễn Tiến Trung ở TP.HCM, biên soạn hàng chục tài liệu, phát tán trên các đài, báo và trang web thù địch với Nhà nước Việt Nam ở nước ngoài, xuyên tạc đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước Việt Nam và kêu gọi thay đổi chế độ, lợi dụng vấn đề bô-xít Tây Nguyên, Trường Sa - Hoàng Sa để kích động tư tưởng chống đối Đảng Công sản và Nhà nước Việt Nam.^[2]
• Lê Công Định cũng tham gia bàn bạc trong loạt tài liệu do Trần Huỳnh Duy Thức (đã bị bắt ngày 24/5 vừa qua) biên soạn với nội dung bôi nhọ Thủ tướng và một số lãnh đạo của Việt Nam.^[2]
• Luật sư Định đã biến việc bào chữa cho Nguyễn Văn Đài, Lê Thị Công Nhân, Nguyễn Văn Hải thành diễn đàn tuyên truyền chống chế độ, xuyên tạc Hiến pháp, pháp luật, lên án chính quyền Việt Nam vi phạm dân chủ, nhân quyền.^[2]
• Luật sư Định đã nhiều lần sang Mỹ, Thái Lan, gặp Nguyễn Sỹ Bình bàn bạc, đánh giá những vấn đề kinh tế, chính trị của Việt Nam và đề ra kế hoạch hoạt động chuẩn bị cho thời điểm Việt Nam xảy ra "biến động chính trị" vào năm 2010. Đã trực tiếp tham gia biên soạn cuốn sách mang tính chất cương lĩnh hành động của nhóm với tựa đề Con đường Việt Nam và soạn thảo Tân Hiến pháp cho Việt Nam^[2]. Bản thảo Tân Hiến pháp gồm 9 chương, 106 điều, dài 112 trang.^[21]
• Luật sư Định có quan hệ chặt chẽ với một số đối tượng cầm đầu, cốt cán của các tổ chức phản động lưu vong, như Hà Đông Xuyến (Việt Tân), Phạm Nam Định (nhóm "Họp mặt dân chủ"), Đoàn Viết Hoạt (nhóm "Viễn tượng Việt Nam"). Luật sư Định được chấm chọn ra nước ngoài tham gia huấn luyện về phương thức "đấu tranh bất bạo động" để làm nòng cốt cho "phong trào dân chủ" trong nước.^[2]
• Luật sư Định có các bí danh Nguyên Kha, Paul, C4 (Chị Tư).^[22]

Quan điểm về hệ thống chính trị Việt Nam

Ông ủng hộ án lệ ^[3] do phán quyết của tòa án Việt Nam hiện nay thường thiếu chiều sâu và sự uyên bác trong nhận định và phân tích các vấn đề pháp lý cụ thể.

Theo luật sư Lê Công Định, từ khi vào WTO, thị trường tư vấn pháp lý của Việt Nam nhộn nhịp lên hẳn và thị trường tư vấn luật hiện nay tốt hơn bất cứ lúc nào trong quá khứ^[23] nhu cầu tư vấn tăng nhanh nhưng khó đáp ứng vì tìm không ra người.

Lê Công Định cho rằng đảng Cộng sản Việt Nam có một phe là "phe cấp tiến" và ông Võ Văn Kiệt là một thủ lĩnh.^[24]

Ủng hộ bất bạo động cho dân chủ đa nguyên, đa đảng chính trị tại Việt Nam và có viết bài đăng báo nước ngoài về đề tài này.

Cho rằng Đảng Cộng sản Việt Nam đứng trên Hiến pháp và không chính danh.^[25]

Việc cơ quan điều tra đột nhập văn phòng luật sư để tịch thu tài liệu và máy tính hoặc khám xét hành lý của các luật sư tại phi trường là vi phạm chuẩn mực văn minh về bí mật nghề nghiệp của luật sư. Việc đột nhập văn phòng của luật sư khi vắng mặt họ là hành động phỉ báng công lý nghiêm trọng.^[26]

Bị bắt

Lúc 11 giờ 10 phút^[27], ngày 13 tháng 6 năm 2009, nhân viên Cơ quan An ninh điều tra - Bộ Công an Việt Nam đã bắt khẩn cấp luật sư Lê Công Định theo Điều 88, Bộ Luật hình sự, do "có các hành vi cấu kết với bọn cầm đầu phản động nước ngoài chống Nhà nước CHXHCN Việt Nam".

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục An ninh Vũ Hải Triều cho hay, đã thu được rất nhiều tài liệu, chứng cứ âm mưu lật đổ Nhà nước Việt Nam của luật sư Định.^[2]

Cơ sở chứng cứ và pháp lý để bắt khẩn cấp

Theo cơ quan an ninh Việt Nam, khi bắt khẩn cấp, đã có chứng cứ dựa trên những tài liệu của luật sư Lê Công Định, do Trung tâm Điện toán - Truyền số liệu khu vực 2 cung cấp^[19]. Từ tài liệu này, Cơ quan An ninh điều tra, Công an TP.Hồ Chí Minh, có quyết định trưng cầu giám định vào ngày 5 tháng 12 năm 2008, Sở Văn hóa - Thông tin và Du lịch, TP Hồ Chí Minh ra kết luận giám định số 76/KLGĐTP khẳng định "Tài liệu của Lê Công Định có những nội dung phản động, tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam, vi phạm các quy định tại Khoản 1, 2, 4 Điều 10 của Luật Xuất bản, Luật Báo chí và kiến nghị xử lý theo quy định của pháp luật…".^[8]

Nhận tội

Ngày 18 tháng 6, ông Vũ Hải Triều, Phó Tổng Cục trưởng Tổng Cục An ninh (Bộ Công an) tuyên bố với báo rằng sau khi bị tạm giữ, Lê Công Định đã thành khẩn khai báo.

Theo Dân Trí, ông Định khai rằng, từ 1/3/2009 đến 3/3/2009 ông đã tham gia "khoá huấn luyện bất bạo động", hướng dẫn các học viên cách thức tổ chức biểu tình, bạo loạn lật đổ chế độ theo phương thức cách mạng màu do tổ chức Việt Tân chủ trì tại Pattaya, dưới sự hướng dẫn của hai người Serbia. Ngày 26/3, đến Phuket để bàn bạc với một số cán bộ của Việt Tân về tình hình kinh tế chính trị Việt Nam, bàn chủ trương thành lập Đảng Lao động Việt Nam và Đảng xã hội Việt Nam.

Ông Định cũng thừa nhận việc phụ trách viết blog của "Đảng lao động Việt Nam" trên mạng Internet và tham gia biên soạn, sửa chữa bản điều lệ của "Đảng Dân chủ Việt Nam", và ông đã ký bản tường trình nhận tội có nội dung: "Tôi thấy những việc làm trên của tôi đã vi phạm pháp luật Việt Nam. Tôi rất ân hận với những hành vi sai trái của mình. Tôi mong được Nhà nước xem xét cho tôi hưởng lượng khoan hồng".^[28]

Ngày 19 tháng 8, trên truyền hình Việt Nam, Lê Công Định và một số nhân vật bất đồng chính kiến khác đã phát biểu, trong đó ông Lê Công Định đã nêu tên một loạt nhà ngoại giao Mỹ tại Đông Nam Á và Việt Nam đã có những gợi mở và ủng hộ hoạt động chống Đảng Cộng Sản Việt Nam báo gồm cả ông tổng lãnh sự Hoa kì tại Thành phố Hồ Chí Minh.^[29]

Phản ứng bên ngoài

• Bộ ngoại giao Hoa Kỳ quan ngại về việc bắt luật sư Lê Công Định, cho rằng việc này đi ngược lại với cam kết của chính phủ Việt Nam trong việc tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế về nhân quyền và pháp quyền và yêu cầu chính phủ Việt Nam thả ông.^[30][31]
• Bộ ngoại giao Việt Nam cho rằng việc bắt giữ luật sư Lê Công Định đã được tiến hành theo đúng trình tự của pháp luật Việt Nam^[32] và "việc xử lý những người vi phạm pháp luật là cần thiết và là việc làm bình thường của các quốc gia trên thế giới".^[33]
• Các tổ chức nhân quyền Ân xá Quốc tế, Phóng viên không biên giới và Tổ chức Theo dõi Nhân quyền tỏ ra quan ngại sâu sắc và kêu gọi chính phủ Việt Nam thả luật sư Lê Công Định ngay lập tức và vô điều kiện vì "Ai cũng có quyền có ý kiến và thể hiện ý kiến trước công chúng một cách hòa bình ngay cả trong trường hợp các ý kiến đó chỉ trích chính quyền".^{[30][34][35][36]}
• Giáo sư Nguyễn Huệ Chi, người đồng chủ trì và sáng lập trang mạng đang thu hút nhiều dư luận trong và ngoài nước, vốn phản đối dự án khai thác Bauxite của Chính phủ ở Tây Nguyên^[37], nói ông rất ngạc nhiên và buồn trước tin luật sư Định bị bắt, vì trước đó không lâu, báo Tuổi trẻ còn đánh giá rất cao về trình độ, nhân cách của ông Định. Ông cho rằng:^[38] "Báo chí ở Việt Nam chỉ đi lề bên phải. Cho nên cái mà gọi là tin vào báo chí, thì tôi không tin."
• Nhà báo, kiêm nhà phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên từ Viện Khoa học Xã hội Việt Nam, cho hay vụ bắt giữ vị luật sư nổi tiếng 41 tuổi từ Sài Gòn, đang làm cho giới trí thức, nhiều bộ phận quần chúng nhân dân khác, kể cả những người hành nghề luật sư trong lĩnh vực nhân quyền quan tâm sâu sắc và đặt ra nhiều câu hỏi về động cơ và thông điệp thực sự của vụ bắt giữ.^[38]
• Sau khi luật sư Lê Công Định bị bắt, hàng loạt tờ báo ở Việt Nam đều đăng tin cùng một nội dung về việc bắt giam Lê Công Định. Điều này làm gia tăng mối nghi ngờ hơn về việc đưa thông tin một chiều và có sự chuẩn bị trước ở Việt Nam.^{[cần dẫn nguồn]} Trên hầu hết các diễn đàn, blog đều có xuất hiệt thông tin về Lê Công Định, điều này tạo ra mối quan tâm của nhiều người trong xã hội, đặc biệt là giới tri thức và giới trẻ ở Việt Nam.^{[cần dẫn nguồn]}
• Hai ngày sau khi Lê Công Định bị bắt khẩn cấp, Đài Tiếng nói Việt Nam đã có phát lên sóng bài khẳng định rằng Luật sư Lê Công Định đã được chế độ ưu đãi "cho ăn học đến nơi đến chốn" nhưng đã mưu toan lật đổ chế độ, có ý đồ đen tối và thể hiện bằng hành động trắng trợn, "chỉ có những phần tử đi ngược lại lợi ích của đất nước, của dân tộc mới có thể bao che và bênh vực cho những hành vi chống phá của Lê Công Định" và báo cũng khẳng định đây là vấn đề hình sự chứ không phải là vấn đề chính trị.^[39]
• Ngày 22 tháng 6 năm 2009, Sứ bộ Liên hiệp châu Âu qua lời ông Roman Musil, Đại sứ quán Czech tại Hà Nội cho biết: "Các lãnh đạo Sứ bộ EU tại Hà Nội quan ngại về điều kiện ông bị bắt giữ, việc không được tư vấn pháp lý, và vụ phát trên đài truyền hình quốc gia và các kênh truyền thông đoạn video ba phút như là ông Định đang đọc lời thú tội..." Và "Các lãnh đạo Sứ bộ EU kêu gọi chính phủ Việt Nam thả nhanh chóng Luật sư Lê Công Định cùng tất cả những ai hoạt động bất bạo động bị giam giữ vì thực hiện quyền tự do ngôn luận của họ một cách hòa bình...". Cùng ngày, Liên hiệp châu Âu chính thức lên tiếng nhắc lại lời kêu gọi Việt Nam thả ông Định một cách nhanh chóng.^[40]
• Chiều ngày 22 tháng 6 năm 2009, Ban chủ nhiệm Đoàn luật sư thành phố Hồ Chí Minh đã họp xem xét tư cách của luật sư Lê Công Định.Ban chủ nhiệm thống nhất ra quyết định xử lý sai phạm của ông Định bằng hình thức kỷ luật cao nhất: xoá tên khỏi đoàn luật sư thành phố Hồ Chí Minh. Lý do đưa ra là luật sư Định đã có hành vi vi phạm pháp luật, bị cơ quan an ninh điều tra khởi tố và bắt tạm giam, vi phạm điểm g, khoản 1, điều 9 Luật Luật sư; điều 1 và điều 2 Quy tắc đạo đức nghề nghiệp luật sư.Truyền thông

Trong nước

Chỉ qua ngày thứ hai sau ngày bắt khẩn cấp luật sư Lê Công Định (tức ngày 15/3/2009), sau khi các báo đồng loạt đăng tải vụ luật sư Lê Công Định bị bắt vì có những hoạt động chống Nhà nước đã làm cho đại diện các giới đồng bào, tầng lớp nhân dân tại TPHCM tin tưởng vào truyền thông chính thức, đồng loạt lên tiếng phản đối việc làm vi phạm pháp luật của luật sư Định. Trong đó Luật sư Phạm Vĩnh Thái, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Luật gia TPHCM đã khẳng định Lê Công Định có sự bất mãn với chế độ này rồi lại quay ra tìm cách chống đối... và theo ông đây là hành động mà Hiến pháp và pháp luật Việt Nam "nghiêm cấm và thẳng tay trừng trị"^[42]. Cũng trong ngày này Đài Tiếng nói Việt Nam khẳng định :"đông đảo nhân dân Việt Nam kiên quyết không để cho những phần tử như Lê Công Định tiến hành những hoạt động sai trái, lật đổ Nhà nước XHCN Việt Nam."^[43] và nhận định này cũng được Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam nhắc lại ngày hôm sau.

Ngoài nước

Phản ứng lại việc nhà nước Việt Nam cho công chiếu đoạn băng nhận tội của Lê Công Định, cũng như một số nhà hoạt động dân chủ khác, chính phủ Hoa Kỳ, đại diện bởi Đại sứ Michael Michalak đã bày tỏ sự thất vọng trước cách hành xử này. Theo ông, nhiều nơi trên thế giới xem các hoạt động của luật sư Lê Công Định là các bàn luận thông thường nhằm xây dựng một nhà nước pháp quyền. Ông cảm thấy "khó chịu" vì miêu tả tiêu cực về các trợ giúp của Hoa Kỳ.Xét xử và tuyên án

Chiều 20 tháng 1 năm 2010, tòa tuyên án Lê Công Định 5 năm tù giam, quản chế 3 năm về tội "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân".^[45][46]

Theo Viện kiểm sát nhân dân, trong quá trình điều tra vụ án đến phần thẩm vấn tại tòa, bị cáo Lê Công Định thành khẩn khai báo, thừa nhận hành vi phạm tội và tỏ ra hối hận về hành động của mình. Bị cáo có nhân thân tốt. Bị cáo Lê Công Định phạm tội do bị lôi kéo, có ông nội, cha mẹ và cô ruột tham gia 2 cuộc kháng chiến bảo vệ đất nước, được tặng thưởng Huân chương kháng chiến. Từ đó, tòa xem xét, giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo so với khung truy tố.^[45]

Dư luận

Việc chính quyền Việt Nam bắt và đưa ra tuyên án đối với ông cũng như các nhân vật trên vào ngày 20 tháng 01 năm 2010, đã bị các quốc gia phương tây như Anh, Hoa Kỳ và Liên minh Châu Âu lên tiếng phản đối. Bộ ngoại giao Anh ra thông cáo và bày tỏ quan ngại Không thể cầm tù bất kỳ ai vì người đó bày tỏ quan điểm của mình một cách hòa bình, Còn đại diện của Hoa Kỳ ra thông cáo Chúng tôi cũng quan ngại về việc tiến hành phiên toà rõ ràng đã thiếu trình tự chuẩn mực, các bản án đã "đi ngược lại với Tuyên ngôn Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, việc kết tội này cũng đặt ra những câu hỏi nghiêm trọng đối với cam kết của Việt Nam về nền pháp trị và cải cách.^[47]

Ngoài ra, Tổ chức ân xá quốc tế cũng ra thông cáo với việc bắt và tuyên án này là Những người này đáng ra không bao giờ nên bị bắt chứ đừng nói là bị buộc tội và nhận án tù, phiên tòa rõ ràng là sự nhạo báng công lý.^[48]

• "Đa nguyên không đáng ngại, mà trái lại rất cần thiết nếu biết điều tiết thích hợp". "Đa nguyên là động lực của sự phát triển, điều đó miễn bàn cãi." ^[4]

Xem thêm

• Trần Huỳnh Duy Thức
• Nguyễn Tiến Trung
• Lê Thăng Long
• Nguyễn Sỹ Bình
• Bất đồng chính kiến ở Việt Nam
• Bất bạo động

Copy từ: Huỳnh Ngọc Chênh